Kusvuta pakati pevechidiki ndeimwe yezvinetso zvakakosha zvikuru, mhinduro iyo inofanira kutarisirwa nekunakisisa nekutarisira. Izvo zvinofanira kuonekwa kuti maererano nenhamba ye data, pasinei nokunyeverwa kwakawanda pamusoro pengozi dzekusvuta nekupikisa kushambadzira fodya, mumakore achangopfuura kwave kune tsika yekuwedzera nhamba yevasvuta vacheche.
Maererano nematanho akafanana, Russia iri munzvimbo yekutanga maererano nehuwandu hwevasvuta munyika dzose, uyewo nhamba yevasvuta pakati pevechiri kuyaruka. Mune dzidzo dzakakwirira, nhamba yevarume vanoputa vanosvika 75%, uye vakadzikadzi - kusvika kune 65%. Uyezve, sezvakataurwa pamusoro apa, nhamba idzi dziri kukura zvishoma nezvishoma. Vakawanda vevechiri kuyaruka vanosvuta vane chivimbo chakasimba pane nicotine. Avhareji yemakore apo vechidiki vanotanga kusvuta, panguva ino inenge makore 14-16.
Chii chinoita kuti wechidiki asvuti? Kune nzira dzakawanda dzekupindura mubvunzo uyu: wechidiki anogona kutarisa kutsvaga kutsva, edza kuzviratidza nenzira iyi, tevedzera zvimwe zvechifananidzo chake, nezvimwe. Uye kunyange zvazvo pane zvikonzero zvizhinji zvinokwanisika, mugumisiro ndewumwe wevanhu vose - hutano husina kunaka. Chimwe nechimwe chezvikonzero chinomiririra imwe dambudziko repfungwa, asi nzira dzakavimbika dzekugadzirisa dziripo kure kwete kune wese. Chizhinji chezvose, zvinoenderana nevechiri kuyaruka, uyewo pane zvakapoteredza. Vabereki kazhinji havakwanisi kujekesa uye nyore nyore kubudisa kukuvadzwa kunoitwa mumuviri uri mukusvuta, asi vanoedza kuvhara kusvuta, izvo zvinoita kuti wechidiki awedzere chido chekutora fodya, uye chido chinowedzera zvakanyanya kubvumidzwa. Asi kukanganisa kunobva kusvuta kwakanyanya kwazvo, kusvuta hakubvumiri muviri kuti ukure kazhinji uye kunokanganisa nhengo dzakawanda panguva iyo dzisati dzanyatsogadzirwa, uye, naizvozvo, hazvidzivirirwi se nhengo dzevanhu vakuru.
Semuenzaniso, mapapu anoumbwa nehupenyu hwemakore gumi nemasere, uye mune dzimwe nguva kusvika makore makumi maviri nezviviri kusvika ku22. Saizvozvowo, mamwe mimwe mitumbi inotanga kushanda zvizere kana mushure mekunge vanhu vakuru.
Apo mwana ari kuyaruka anotsvuta, huwandu hwemagoni monoxide hunopinda muropa rake, iyo inopindirana ne hemoglobin, iyo inotungamirira kuhogiji yenzara yezvizhinji nhengo uye mishonga. Uye nokuti muviri unongokura, izvi zvinogona kuva dambudziko guru kwaari.
Kusvuta kusina kunaka kunokanganisa kupemha uye mishonga yemwoyo yemuviri. Kana mwana achitanga kusvuta mumakoro maduku, zvino nezera remakore gumi nemasere anogona kutambura nekupererwa kwemhepo uye kutadza kwemoyo. Kunyangwe kana mwana achiri kuyaruka anotsvaga gore nehafu chete, ipapo anenge atova nekuputsa mune basa rekugadzirisa kwekupema.
Makore mashomanana ekuyaruka, kusimba kwakanyanya kazhinji zviratidzo zvakasiyana-siyana zvekuora muviri kwemuviri, zvakadai sokupererwa kwepemu, kukwezva, kushaya simba. Kakawanda pane zvinetso zvemuviri wepamuviri, zvirwere zvakanyanya zvekufema uye kutonhora. Zviitiko zvakawanda zvekugara kwenguva yakareba bronchitis zvinoratidzwa.
Simba rakaipa remigumisiro yeikicine uye zvimwe zvinhu zvinokuvadza zvemishonga yefodya zvine muuropi yehuchiri kuyaruka. Mudiki achiri kuyaruka, akasimba kusvuta anokanganiswa neropa kuuropi, zvichiita kuti kuneta kwakakurumidza, kuderedzwa kwekudzidza, kubudirira. Uye sezvo zvakawanda zvezviito zvehutano zvakagadzirwa panguva iyi, zvakaoma zvikuru kusiya kusvuta kune wechidiki uyo akashandiswa kusvuta fodya munguva iyi.
Kusvuta pakati pevechiri kuyaruka idambudziko kunyika dzose dzepasi. Iko kune makambani makuru makuru ekupikisa, kuburikidza nekupi ruzivo rwakapararira pamusoro pekuti kusvuta fodya ndeyevechiri kuyaruka. Zvinosuruvarisa, makambani akawanda efodya ane rubatsiro rwemakambani avo anoshambadzira anomiririra kusvuta mune chimiro chinobatsira, zvichiita kuti munhu ane cigareti inofanirwa nehuhu (hukadzi). Saka zvakakosha zvikuru kutaurirana nevechiri kuyaruka zvakananga, sezvinonyanya kuitika pamusoro pekuti zvinokuvadza sei fodya uye kuratidza migumisiro yekusvuta kune vanhu vakuru nevechiri kuyaruka.